Kościoły lokalne nie mogą zmieniać nauczania – Synod o synodalności w obronie jedności Kościoła

Kościoły lokalne nie mogą samodzielnie zmieniać nauczania Kościoła – to jeden z głównych wniosków Synodu o synodalności. Episkopaty mają obowiązek inkulturować Ewangelię, ale zawsze w jedności z powszechnym nauczaniem. Proces wyboru biskupów staje się bardziej synodalny, z szerszym udziałem świeckich.

źródło: Konferencja prasowa | Vatican News | 23 października 2024 | 
Tekst został przetłumaczony i opracowany na podstawie oryginalnych materiałów źródłowych przez EWTN Polska.
Dziękujemy, że czytasz ten artykuł. Jeśli chcesz być na bieżąco zapraszamy do zapisania się do newslettera.

Kościoły lokalne a powszechne nauczanie

Podczas trwającego Synodu o synodalności, który odbywa się w Watykanie, wielokrotnie podkreślano konieczność inkulturacji Ewangelii, a także omawiano granice autonomii episkopatów. Eksperci i duchowni uczestniczący w synodzie odnosili się do roli Kościołów lokalnych w głoszeniu wspólnej wiary oraz ich odpowiedzialności za reagowanie na współczesne wyzwania, jednocześnie zachowując jedność z nauczaniem Kościoła powszechnego.

Aktualizacja, nie rewolucja

Prof. Myriam Wijlens, kanonistka i ekspertka synodalna, wyraziła opinię, że proces synodalny należy postrzegać jako „aktualizację ustawień” Kościoła, a nie próbę zmiany jego fundamentalnych zasad. „Synod to czas – mówiąc językiem informatycznym – na aktualizację ustawień Kościoła tak, aby, w świetle nauczania Soboru Watykańskiego II, jeszcze lepiej realizował swoją misję głoszenia Chrystusa we współczesnym świecie”, stwierdziła Wijlens.

Podkreślono również konieczność organizowania spotkań kontynentalnych, które okazały się owocnym narzędziem konsultacji w ramach Synodu o synodalności. „Wprowadzenie takich spotkań mogłoby być krokiem w stronę decentralizacji, która jednak nie oznacza autonomii episkopatów w tworzeniu nowych prawd wiary”, dodała Wijlens.

Autorytet episkopatów w komunii z Kościołem powszechnym

Teolog ks. Gilles Routhier, ekspert w zakresie Soboru Watykańskiego II, odniósł się do kwestii doktrynalnej roli konferencji episkopatów. Podkreślił, że ich autorytet jest zawsze sprawowany w komunii z Kościołem powszechnym i nie może prowadzić do rozłamów czy tworzenia nowych doktryn. „Konferencje episkopatów nie są autonomiczne i ich zadaniem jest autentyczne nauczanie wspólnej wiary, aby odpowiadała na współczesne wyzwania, a nie tworzenie nowych prawd wiary”, powiedział ks. Routhier.

Jako przykład przytoczył ubiegłotygodniowy list irlandzkich biskupów dotyczący przyjmowania migrantów, który z jednej strony opierał się na nauczaniu Kościoła o potrzebie przyjmowania osób potrzebujących, a z drugiej strony odnosił się do specyficznych realiów społecznych Irlandii. „To osadzenie refleksji doktrynalnej w kontekście lokalnym sprawia, że jest ona bardziej konkretna i lepiej rozumiana”, wyjaśnił Routhier.

Duchowość jako środek przezwyciężania polaryzacji

Ks. Routhier odniósł się także do napięć wewnątrz Kościoła, które według niego są odbiciem szerszej polaryzacji społecznej. Stwierdził, że Synod nie dostarczy natychmiastowych odpowiedzi na te problemy, lecz podkreślił znaczenie duchowości i dialogu jako środków, które mogą pomóc w przezwyciężeniu tych podziałów. „Nie sądzę, że możemy oczekiwać natychmiastowych odpowiedzi. Zanurzenie w duchowości i dialog może pomóc w poszukiwaniu odpowiedzi na napięcia i polaryzacje”, powiedział ks. Routhier.

Proces wyboru biskupów – synodalność i konsultacje z laikatem

Kardynał Robert Francis Prevost, prefekt Dykasterii ds. Biskupów, odniósł się do szeroko dyskutowanego podczas Synodu tematu wyboru biskupów. Podkreślił, że nuncjusze apostolscy pełnią kluczową rolę w tym procesie, a obecne wytyczne zachęcają do prowadzenia szerokich konsultacji, które obejmują nie tylko duchownych, ale także świeckich. „Instrukcje dla nuncjuszy zachęcają do prowadzenia szerszych konsultacji dotyczących kandydatów na biskupów – także w dialogu ze świeckimi”, powiedział kard. Prevost.

Podkreślił również, że wybór biskupa musi uwzględniać specyfikę lokalnej diecezji i jej potrzeby. „Biskup nie jest tylko administratorem, ale przede wszystkim pasterzem, który ma znać swoje owce. Ważne jest, aby proces wyboru biskupów odbywał się w sposób bardziej synodalny, z udziałem osób świeckich”, zaznaczył.

Transparentność i odpowiedzialność w Kościele

W czasie obrad synodalnych poruszono również kwestie transparentności i odpowiedzialności, szczególnie w kontekście nadużyć seksualnych, finansowych oraz planowania duszpasterskiego. Prof. Wijlens wskazała, że proces synodalny z lat 2021-2024 zwiększył świadomość potrzeby wzajemnej odpowiedzialności w Kościele. „Transparentność i odpowiedzialność nie powinny być związane tylko z kwestiami ochrony dzieci czy finansów, ale także z planowaniem duszpasterskim i metodami ewangelizacji”, powiedziała prof. Myriam Wijlens.

Spotkania kontynentalne jako forma decentralizacji

Prof. Wijlens wspomniała również o znaczeniu spotkań kontynentalnych w procesie synodalnym, zwłaszcza w kontekście decentralizacji. „Zwyczaj spotkań kontynentalnych może być krokiem w stronę decentralizacji, która uwzględnia specyfikę poszczególnych regionów świata, ale nie oznacza to, że episkopaty będą miały autonomię w tworzeniu nowych prawd wiary”, podkreśliła.

W czasie spotkań kontynentalnych w Ameryce Łacińskiej i Azji struktury te okazały się szczególnie silne. „Doświadczenia tych spotkań były na tyle pozytywne, że niektóre kontynenty, takie jak Ameryka Południowa czy Azja, same zdecydowały się zorganizować kolejne spotkania, mimo że nie było takiego wymogu ze strony Rzymu”, powiedziała Wijlens.

Prace nad dokumentem końcowym

Podczas konferencji prasowej sekretarz Komisji ds. Informacji, Sheila Leocádia Pires, poinformowała o trwających pracach nad dokumentem końcowym Synodu. Przedstawiono 951 poprawek zgłoszonych przez grupy językowe oraz około 100 uwag indywidualnych. Jest to około 200 uwag mniej w porównaniu z liczbą poprawek zgłoszonych podczas poprzednich obrad. Prace redakcyjne nad dokumentem mają zakończyć się w piątek, a w sobotę nastąpi głosowanie nad ostateczną wersją dokumentu.

Podsumowanie

Kościoły lokalne mają możliwość dostosowywania nauczania do lokalnych realiów, ale ich autorytet doktrynalny musi być sprawowany w jedności z nauczaniem Kościoła powszechnego. Wybór biskupów powinien być bardziej synodalny, z szerszym udziałem świeckich, co pozwoli lepiej odpowiadać na potrzeby lokalnych wspólnot. Proces synodalny ma na celu duchowe pogłębienie i dialog, które mogą pomóc w przezwyciężaniu polaryzacji, zarówno w Kościele, jak i w społeczeństwie.

Na koniec ks. Routhier podsumował znaczenie jedności w różnorodności: „Synodalność polega na tym, że wszyscy, niezależnie od swoich różnic, mogą siąść do dialogu i szukać wspólnych rozwiązań – to jest sposób, w jaki możemy pokonać podziały w Kościele”.


ZOBACZ TAKŻE

Święci, którzy inspirują biskupów z Ameryki Łacińskiej

Sześciu biskupów z Ameryki Łacińskiej dzieli się swoimi ulubionymi świętymi, którzy inspirowali ich w posłudze kapłańskiej. Święci, o których mowa, to między innymi św. Józef,...

Vaticano – Jan Paweł II i upadek komunizmu

Watykan w centrum uwagi od przemówienia Papieża Franciszka na Uniwersytecie Gregorianum, przez wsparcie osób z syndromem poaborcyjnym po wpływ Jana Pawła II na upadek muru berlińskiego.