Rozpoczął się wyjątkowy czas spotkań i refleksji podczas wizyty Papieża Franciszka w Belgii. W swoim przesłaniu Ojciec Święty podkreślił rolę Belgii jako mostu pokoju, przypomniał o trudnej przeszłości Kościoła i zachęcał do wspólnej drogi z nadzieją.
źródło: Vatican News | 27 września 2024 |
Tekst został przetłumaczony i opracowany na podstawie oryginalnych tekstów przemówień Papieża i materiałów źródłowych przez EWTN Polska
Pielgrzymka Papieża Franciszka do Belgii – Przesłanie Pokoju i Nadziei dla Europy
Papież Franciszek rozpoczął swoją pielgrzymkę apostolską do Belgii od wizyty w Brukseli. Była to pierwsza papieska wizyta w tym kraju od prawie trzydziestu lat. Ojciec Święty podjął wiele trudnych tematów związanych zarówno z przeszłością, jak i teraźniejszością, jednocześnie dając wyraźny sygnał nadziei na przyszłość.
W drogę z nadzieją – temat przewodni pielgrzymki
Hasłem pielgrzymki było „En route, avec Espérance” – „W drogę z Nadzieją”. Papież Franciszek podkreślał, że nadzieja jest darem Boga, który powinien prowadzić nas przez życie i historię. W jednym z przemówień powiedział:
„Nadzieja nie jest czymś, co nosi się w plecaku podczas drogi; nadzieja jest darem Boga i nosi się ją w sercu!”
(Zamek Laeken, 27 września 2024 r.).
To przesłanie nadziei powinni stać się przewodnikiem nie tylko dla Kościoła w Belgii, ale również dla całej Europy, zmagającej się z wieloma współczesnymi wyzwaniami.
Rola Belgii jako mostu w Europie
W swoim pierwszym wystąpieniu w Zamku Laeken, Papież Franciszek skupił się na historycznej roli Belgii jako „mostu” między różnymi narodami, językami i kulturami Europy. Określił ten kraj mianem „syntezy Europy” i przypomniał, że Belgia odgrywała kluczową rolę w odbudowie kontynentu po II wojnie światowej.
„Belgia jest mostem: między kontynentem a Wyspami Brytyjskimi, między obszarami germańskimi a francuskojęzycznymi, między południem a północą Europy. Mostem, który pozwala na poszerzenie zgody i oddalenie sporów”
(Zamek Laeken, 27 września 2024 r.).
Franciszek wyraził również swoje zaniepokojenie sytuacją polityczną w Europie, zwłaszcza w kontekście trwających konfliktów, takich jak wojna w Ukrainie. Ostrzegał przed niszczycielskimi skutkami braku szacunku dla granic i traktatów, co może prowadzić do chaosu:
„Kiedy zaczyna się nie szanować granic i traktatów, przekazując broni prawo tworzenia prawa, obalając to obowiązujące, zostaje otwarta puszka Pandory, a wszystkie wiatry zaczynają gwałtownie wiać, wstrząsając domem i grożąc jego zniszczeniem”
(Zamek Laeken, 27 września 2024 r.).
W obliczu tych wyzwań Papież przypomniał, że pokój i zgoda nie są czymś, co osiąga się raz na zawsze, ale wymagają ciągłej pracy i zaangażowania:
„Zgoda i pokój nie są bowiem zdobyczą, którą osiąga się raz na zawsze, lecz raczej nieustannym zadaniem i misją, którą należy pielęgnować, o którą należy dbać wytrwale i cierpliwie”
(Zamek Laeken, 27 września 2024 r.).
Kościół wobec trudnej przeszłości i wyzwań współczesności
Podczas swojej wizyty Papież odniósł się również do bolesnych tematów, które dotknęły Kościół w Belgii, takich jak skandale nadużyć seksualnych wobec dzieci oraz przymusowe adopcje. Franciszek otwarcie wyraził swój głęboki wstyd z powodu tych wydarzeń i pokornie prosił o przebaczenie:
„To jest wstyd! Wstyd, który wszyscy musimy dziś wziąć w swoje ręce, prosić o przebaczenie i rozwiązać problem”
(Zamek Laeken, 27 września 2024 r.).
W swoim przemówieniu Papież przypomniał, że Kościół jest „święty, ale kruchy”, i że, mimo swoich grzechów, musi odnajdywać w sobie siłę do naprawy błędów przeszłości:
„Kościół żyje w tym odwiecznym współistnieniu światła i cienia, często z owocami wielkiej hojności i wspaniałego poświęcenia, a czasem niestety z pojawieniem się bolesnych antyświadectw” (Zamek Laeken, 27 września 2024 r.).
Ten apel Papieża o odnowę moralną i pokorę jest również odpowiedzią na dążenia belgijskiego społeczeństwa do sprawiedliwości, jak podkreślił w swoim przemówieniu Król Belgii:
„Zbyt długo czekano, aby usłyszeć krzyk ofiar i rozpocząć proces naprawy nieodwracalnych szkód” (Król Belgii, Zamek Laeken, 27 września 2024 r.).
Spotkanie ze środowiskiem akademickim: Poszerzanie granic wiedzy
Podczas spotkania z profesorami i studentami Katolickiego Uniwersytetu w Leuven, Papież podkreślił, że edukacja akademicka powinna nie tylko przekazywać wiedzę, ale być przestrzenią, która promuje pasję poszukiwania prawdy w służbie ludzkości:
„Wielką misją uniwersytetu jest poszerzanie granic i stawanie się otwartą przestrzenią dla człowieka i społeczeństwa”
(Katolicki Uniwersytet w Leuven, 27 września 2024 r.).
Franciszek apelował do środowiska akademickiego, aby nie ulegało intelektualnemu znużeniu i bezdusznemu racjonalizmowi. Przypomniał, że poszukiwanie prawdy wymaga odwagi, wyjścia poza siebie i zadawania trudnych pytań:
„Poszukiwanie prawdy jest uciążliwe, ponieważ zmusza nas do wyjścia poza siebie, do podjęcia ryzyka, do zadawania pytań”
(Katolicki Uniwersytet w Leuven, 27 września 2024 r.).
Na zakończenie tego spotkania, Papież złożył wpis do księgi pamiątkowej Uniwersytetu:
„Ta starożytna i wielka uczelnia niech zawsze kształci umysły i serca otwarte na prawdę, zdolne odczytywać znaki czasu i oddane szlachetnym sprawom życia obywatelskiego. Nie zapominajcie: rzeczywistość przewyższa ideę, całość przewyższa część, jedność przewyższa konflikt, czas przewyższa przestrzeń” (Leuven, 27 września 2024 r.).
Spotkanie z najbardziej potrzebującymi – Dom św. Józefa
Jednym z najbardziej wzruszających momentów pielgrzymki była nieoczekiwana wizyta Papieża w Domu św. Józefa w Brukseli, gdzie przebywają osoby starsze, zmagające się z chorobami i trudnościami finansowymi. Papież spotkał się z mieszkańcami ośrodka, rozmawiał z nimi i zapewniał o swojej modlitwie i prosił:
„Módlcie się za mnie. Za mnie, nie przeciwko mnie!”
(Dom św. Józefa, 27 września 2024 r.).
To spotkanie pokazało, jak blisko Papież Franciszek jest ludziom cierpiącym i odrzuconym, a jego gesty prostoty i bliskości były wyrazem głębokiej troski o najbardziej potrzebujących.
Wpis do Księgi Honorowej na Zamku Laeken
Podczas spotkania z belgijskimi władzami, Papież złożył wpis do księgi honorowej w Zamku Laeken, w którym podkreślił rolę Belgii jako kraju mostów, promującego dialog i pokój:
„Z wdzięcznością odwiedzam Belgię, znak i most pokoju, gdzie różne kultury, języki i narody żyją we wzajemnym szacunku. Niech Bóg błogosławi Belgię!”
(Zamek Laeken, 27 września 2024 r.).
Rola Kościoła w zsekularyzowanym społeczeństwie
Podczas swojej wizyty Papież odniósł się także do wyzwań, przed którymi stoi Kościół w Belgii – kraju, który doświadczył głębokiej sekularyzacji. Franciszek podkreślił, że Kościół, mimo że staje się mniejszościowy, nie powinien tracić na znaczeniu i musi być blisko ludzi, odpowiadając na ich potrzeby duchowe i moralne.
Podsumowanie – Nadzieja dla Belgii i Europy
Pierwszy dzień pielgrzymki Papieża Franciszka do Belgii zakończył się silnym przesłaniem nadziei, pokoju i jedności. Papież wskazał na kluczową rolę Belgii jako „mostu” w budowaniu dialogu między narodami, podkreślając, że pokój wymaga nieustannego wysiłku. Zmierzył się również z trudną przeszłością Kościoła, wyrażając wstyd i pokorę wobec ofiar nadużyć.
Przesłanie Papieża jest wyraźnym wezwaniem do refleksji nad przyszłością Europy, opartej na wartościach pokoju, solidarności i nadziei. W kolejnych dniach pielgrzymki możemy spodziewać się kontynuacji tego przekazu, z naciskiem na odnowę duchową i społeczną.