Kard. S. Wyszyński podczas pielgrzymki nauczycieli na jasnogórskich Wałach. 30.06.1957r., fot. Instytut Prymasowski Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Wykłady poświęcone ważnym, ale mniej znanym faktom dotyczącym życia Prymasa Tysiąclecia rozpoczęły się w biurze parafialnym Archikatedry św. Jana przy ul. Kanonia 6 w Warszawie. Pierwsze spotkanie odbyło się w niedzielę 3 lipca. Wykłady prowadzi Marian Romaniuk, znawca biografii kard. Wyszyńskiego i autor wielu publikacji o błogosławionym kapłanie.

„Mija właśnie rok od beatyfikacji kard. Stefana Wyszyńskiego, niektóre wydarzenia możemy przybliżać w pewnych środowiskach. Pierwszym tematem były dokumenty związane z przygotowaniem do aresztowania i uwięzienia Prymasa, gromadzenie przez funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego dowodów do przygotowywanego od roku 1950 procesu sądowego” – mówi w rozmowie z Family News Service Marian Romaniuk.

Archikonfraternia Literacka Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny* działająca przy stołecznej Archikatedrze św. Jana zaprasza na cykl otwartych wykładów Mariana Romaniuka. Cykl wykładów nosi tytuł „Prymas bez cenzury”. Pierwszy z nich odbył się 3 lipca 2022 r. i dotyczył nieznanych faktów i dokumentów związanych z aresztowaniem i uwięzieniem Prymasa Tysiąclecia.

Spotkanie poprzedziła msza święta, o godz. 8.00 w Archikatedrze św. Jana w Warszawie oraz krótka modlitwa w Kaplicy Literackiej przy sarkofagu abp. Zygmunta Szczęsnego Felińskiego.

„Pierwszy maszynopis kalendarium życia i posługi Prymasa Tysiąclecia powstał w Instytucie Wydawniczym Pax, zwróciłem się do pana Andrzeja Polkowskiego, redaktora naczelnego Instytutu o pismo polecające do MSW, aby skorzystać z ich archiwum. Taką zgodę otrzymałem. Mało tego, otrzymałem też wykaz dokumentów dotyczących nie tylko prymasa, ale i księży z jego otoczenia” tłumaczy Marian Romaniuk.

Organizatorzy tłumaczą, że wykłady pozwalają lepiej zrozumieć bogate i piękne życie bł. kard. Stefana Wyszyńskiego i zagłębić się w przesłanie, które po sobie pozostawił.

„Arcybiskup Bronisław Dąbrowski, ówczesny sekretarz generalny Episkopatu Polski, wiedział od dawna o prowadzonej kwerendzie, przygotował pismo do MSW z prośbą o udostępnienie dokumentów dotyczących aresztowania prymasa. Po kilku miesiącach Archiwum MSW na Rakowieckiej przekazało je księdzu arcybiskupowi. Ich wykaz został przeze mnie omówiony na wykładzie. Część pism została zamieszczona w mojej książce pt. +Uwięzienie Prymasa+” podkreśla Romaniuk. Wyjaśnia, że podczas wystąpień mówi o tych wątkach z życia kard. Wyszyńskiego, które nie były poruszane w procesie beatyfikacyjnym. „Dokumenty z tego okresu są bardzo obszerne” – dodaje prelegent.

Podczas kolejnych wykładów poruszone będą również przyczyny sporu kard. Wyszyńskiego ze środowiskiem „Tygodnika Powszechnego” oraz stosunku Prymasa Tysiąclecia do Stowarzyszenia PAX i jego działalności w powojennej Polsce.

„Będzie też wystąpienie dotyczące składania zeznań gen. Wojciecha Jaruzelskiego w procesie beatyfikacyjnym Prymasa Tysiąclecia, który, jak wiemy trwał od maja 1989 roku” – mówi Marian Romaniuk.

*Archikonfraternia Literacka Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny – to bractwo  założone w 1507 r. w Warszawie przy nieistniejącym dziś kościele św. Jerzego, jako bractwo kościelne – konfraternia. Uzyskała ona od papieża Klemensa X w 1673 r. tytuł i przywileje arcybractwa. Od 1669 r. działa przy archikatedrze św. Jana w Warszawie. W czasie II wojny światowej archikonfraternia nie mogła rozwijać szerszej działalności, a nawet utraciła osobowość prawną. Dzięki opiece kard. Stefana Wyszyńskiego przetrwała jako instytucja. W stanie wojennym bracia działali w Prymasowskim Komitecie Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom. Archikonfraternia prowadziła nawet punkt charytatywny świadczący pomoc dla rodzin internowanych, tych, którzy utracili pracę oraz innych potrzebujących. W tym okresie zostały założone domy grupujące konfratrów mieszkających poza Warszawą. Obecnie działalność bractwa kontynuują domy w Bydgoszczy i Mysłowicach. W 1956 r. bracia rozpoczęli starania o odzyskanie osobowości prawnej, udało im się to uzyskać dopiero w 1994 r.