„W naszych czasach antysemityzm jest antychrześcijaństwem, a antychrześcijaństwo jest antysemityzmem” – powiedział rabin Abraham Skórka z Argentyny, przyjaciel Papieża Franciszka, z okazji przeżywanego w Polsce 17 stycznia XXV Dnia Judaizmu w Kościele Katolickim.
Archidiecezja Lubelska, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, a także Archidiecezjalne Centrum Dialogu Katolicko-Żydowskiego w Lublinie zorganizowały 17 stycznia spotkanie poświęcone relacjom chrześcijan i Żydów. W wydarzeniu, transmitowanym w internecie, prof. Abraham Skórka wygłosił wykład pt. „Żydowsko-Katolicki dialog 56 lat po Nostra Aetate”. Rabin, przypominając o znaczeniu Nostra aetate, czyli deklaracji Kościoła z 1965 r. dotyczącej m.in. judaizmu, omówił również wielowątkową i wielowiekową historię relacji żydowsko-chrześcijańskich. Odnosząc się do obecnej sytuacji podkreślił: „Proces usuwania Biblii ze świadomości zachodniego świata trwa. To właśnie w kwestii ocalenia blasku Biblii hebrajskiej w umysłach ludzi Żydzi i chrześcijanie są wezwani do wspólnej pracy. Nikt z nas nie może zrobić tego sam”.
W spotkaniu, w którym wzięli udział również przedstawiciele gminy żydowskiej w Polsce, głos zabrał metropolita lubelski abp Stanisław Budzik, który podkreślił, wkład św. Jana Pawła II w dialog z judaizmem oraz cel tego dnia, którym jest „pogłębienie świadomości judaistycznych korzeni chrześcijaństwa – spotkanie w duchu braterstwa i modlitwy z lokalną społecznością żydowską”.
„Podstawą kontaktów katolików i wyznawców judaizmu musi być szacunek i dialog, bo to one prowadzą do wzajemnej akceptacji i do zrozumienia” – powiedział rektor KUL ks. prof. Mirosław Kalinowski. Podkreślił też, że antysemityzm jest ciężkim grzechem zaprzeczającym Ewangelii i nauczaniu Kościoła katolickiego. „Jednocześnie mamy prawo do szacunku i tolerancji dla naszego systemu wartości” – dodał. Przypomniał, że na KUL-u obecnie prowadzone są prace nad powołaniem Centrum Badań nad Polakami ratującymi Żydów i Żydów ratujących Polaków w czasach totalitaryzmu.
Podczas spotkania przypomniano zasługi dla dialogu polsko-żydowskiego ks. inf. Grzegorza Pawłowskiego, którego podczas Holokaustu jako żydowskiego chłopca – Jakuba Hersza Grinera – uratowali Polacy. Po wojnie przebywał w sierocińcu sióstr benedyktynek, a po zdaniu matury wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Lublinie i 20 kwietnia 1958 r. przyjął święcenia kapłańskie. Ks. inf. Grzegorz Pawłowski zmarł w ubiegłym roku w Izraelu, gdzie od 1970 r. był duszpasterzem Polonii.
Modlitwa chrześcijan i Żydów, wspólne nabożeństwo biblijne oraz podsumowanie 25-letniej historii Dnia Judaizmu to główne punkty centralnych obchodów Dnia Judaizmu, które odbyły się w Poznaniu.
Perspektywę żydowską dotyczącą ćwierćwiecza Dnia Judaizmu nakreślił prof. Stanisław Krajewski, współprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów, natomiast perspektywę chrześcijańską zaprezentował prof. Jan Grosfeld, członek Komitetu KEP ds. Dialogu z Judaizmem, laureat tegorocznej nagrody „Menora Dialogu”, przyznawanej przez Stowarzyszenie Coexist i Fundację Signum za „zbliżanie ludzi, kultur, religii i narodów”.
Prof. Krajewski zastanawiał się, czy udało się w tym czasie zbudować wzajemny szacunek oraz wrażliwość na punkt widzenia drugiej strony zarówno u katolików, jak i u Żydów. – „Nie ma prostej odpowiedzi na to pytanie. Najogólniejszym kontekstem jest historia relacji chrześcijańsko-żydowskich ostatnich 2000 lat i z tej perspektywy obecne stosunki są więcej niż dobre, a Dzień Judaizmu jest cudem. Był kiedyś nie do pomyślenia” – stwierdził.
Rozważając słowa z Księgo Proroka Izajasza, będące mottem tegorocznego spotkania „Moje myśli nie są myślami waszymi” rabin Michael Schudrich, Naczelny Rabin Polski mówił o miłosierdziu Boga. Wskazywał, że jeśli człowiek zgrzeszył, lecz będzie prosił Boga o przebaczenie, to może oczekiwać, że Bóg okaże mu miłosierdzie. „To wielka nauka dla nas, bo kiedy człowiek będzie doświadczał krzywdy od drugiego, to powinien mu wybaczyć, powinien być jak miłosierny Bóg” – powiedział naczelny rabin Polski.
Z kolei abp Grzegorz Ryś skomentował fragment Ewangelii św. Łukasza, w którym Jezus mówi o miłości do nieprzyjaciół. Wskazał, że rozważając słowa z proroka Izajasza „Moje myśli nie są myślami waszymi”, jesteśmy zapraszani do tego, żeby przekroczyć swoje myślenie i to, co chcielibyśmy nazwać zasadą sprawiedliwości.
Na zakończenie nabożeństwa biblijnego abp Wojciech Polak, Prymas Polski powiedział, że 25 lat obchodów Dnia Judaizmu „ma prowadzić ku temu, co się nie kończy, co jest wiecznością Boga, przed Którego obliczem jesteśmy. To jest także źródło naszej nadziei i radości”.
Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce ustanowiła w 1997 roku Konferencja Episkopatu Polski z inicjatywy abp. Stanisława Gądeckiego, obecnego Przewodniczącego Episkopatu. Jest obchodzony w przeddzień rozpoczęcia Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan – 17 stycznia. Jego celem jest rozwój dialogu chrześcijańsko-żydowskiego, a także modlitwa i refleksja nad związkami obu religii. Mottem tegorocznych obchodów był cytat: „Moje myśli nie są myślami waszymi” (Iz 55,8).